Σε αυτά τα κτίρια-φαντάσματα “αναμόρφωναν” τους ανήλικους “αντάρτες”…
Βλέπετε τα εγκαταλειμμένα κτίρια των Σχολών της Φρειδερίκης στη Λέρο, γνωστές ως “παιδουπόλεις” και επίσημα ως Βασιλικές Τεχνικές Σχολές Λέρου, που αποτελούν ένα σημαντικό και συνάμα αμφιλεγόμενο κεφάλαιο στην ιστορία του νησιού και της μετεμφυλιακής Ελλάδας.
Μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο, η βασίλισσα Φρειδερίκη ίδρυσε σε διάφορα μέρη της χώρας τις “Παιδουπόλεις” με σκοπό να φιλοξενήσουν ορφανά και άπορα παιδιά, αλλά και παιδιά που είχαν συγγενείς στις τάξεις του Δημοκρατικού Στρατού. Οι Σχολές της Λέρου, που άνοιξαν τις πύλες τους στις 2 Μαρτίου 1949, είχαν ως αρχικό στόχο την “αναμόρφωση” των ανήλικων "ανταρτών" και των παιδιών των “αντεθνικώς δρώντων”.
Τα κτίρια των Σχολών βρίσκονταν στην περιοχή του Λακκιού, στα Λέπιδα, και ήταν οι πρώην εγκαταστάσεις της ιταλικής αεροναυτικής βάσης Gianni Rossetti. Οι Σχολές αυτές χρηματοδοτήθηκαν από το τότε νεοσύστατο Βασιλικό Εθνικό Ίδρυμα (ΒΕΙ) και τον «Εράνο της Φρειδερίκης».
Ο επίσημος σκοπός των Βασιλικών Τεχνικών Σχολών ήταν να προσφέρουν τεχνική εκπαίδευση (π.χ. μηχανικοί, ξυλουργοί, υποδηματοποιοί) στους νέους, προκειμένου να αποκτήσουν μια τέχνη και να ενταχθούν στην κοινωνία. Παράλληλα, τα παιδιά λάμβαναν και εθνική κατήχηση, σύμφωνα με την κυρίαρχη ιδεολογία της εποχής.
Οι συνθήκες διαβίωσης στις Σχολές θύμιζαν στρατόπεδο, με αυστηρό ωράριο, αναφορές και πειθαρχία. Ωστόσο, υπάρχουν και μαρτυρίες πρώην μαθητών που περιγράφουν τις Σχολές ως μια ευκαιρία να ξεφύγουν απο τη φτώχεια και την πείνα που επικρατούσε στα μεταπολεμικά χωριά.
Η εξέλιξη σε «Αποικία Ψυχοπαθών»
Η ιστορία των Σχολών συνδέθηκε άμεσα με το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Λέρου. Μετά τη λήξη της λειτουργίας των Σχολών, το 1957, τα κτίρια μετατράπηκαν σε «Αποικία Ψυχοπαθών Λέρου». Η απόφαση αυτή σηματοδότησε την αρχή μιας σκοτεινής περιόδου για το νησί, καθώς οι πρώην τεχνικές σχολές έγιναν χώρος εγκλεισμού για χιλιάδες ψυχικά πάσχοντες, με συνθήκες που, για πολλά χρόνια, χαρακτηρίστηκαν απάνθρωπες.
Σήμερα, τα κτίρια των πρώην Βασιλικών Τεχνικών Σχολών είναι σε μεγάλο βαθμό εγκαταλελειμμένα και ετοιμόρροπα, αποτελώντας ένα σημαντικό, αλλά πλέον παραμελημένο, μνημείο της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. photo by leria

Πηγή: https://edwzeis.gr/